دکوراسیون رامسین: یکی از موضوعات خیلی مھم و مرتبط با خانه و خانواده، طراحی داخلی و دکوراسیون فضای درون خانه و اثرات مختلف آن بر افراد است. بسیاری از مردم، توجه و نگاه دقیقی در مورد نحوه طراحی فضای داخل خانه و ترکیب بندی رنگ ھا و اثرات آن در ابعاد مختلف زندگی خود ندارند. البته این حوزه نیازمند تخصص و دانش آن است که مسلماً عامه افراد، فاقد دانش تخصصی و مطالعات آکادمیک در این زمینه ھستند.
اھمیت و جایگاه طراحی داخلی
مھرنوش ظھوریان کارشناس طراحی صحنه- درباره جایگاه طراحی داخلی در سطح جامعه می گوید: تا چندی پیش، طراحی منازل در میان خانواده ھای ایرانی جایگاه شناخته شده ای نداشت و اکثر مردم بدون توجه به فرم و اندازه خانه اقدام به خرید وسایل و اثاثیه گران قیمت و نامتجانس می کردند که وقتی آنھا را در خانه قرار می دادند فضای مطلوبی ایجاد نمی شد اما امروزه این مسأله تا حدودی مورد توجه مردم قرار گرفته است چون متوجه شده اند که تنھا استفاده از وسایل لوکس و گران ولی بی ارتباط با یکدیگر و محیط خانه، نه تنھا موجب زیبایی خانه نمی شود بلکه ممکن است فضای خانه را کوچک تر یا شلوغ جلوه دھد. از این رو بیشتر به طرف طراحان داخلی جذب شده اند و از آنھا برای طراحی منازلشان کمک می
گیرند؛ چون طراحان داخلی به خوبی با روانشناسی رنگ ھا و تأثیرشان روی فضاھای مختلف و ھمچنین افراد، آگاھند و می توانند برای افرادی که امروزه در یک جامعه شلوغ و پر سر و صدا زندگی می کنند، محیطی گرم و دلخواه ایجاد کنند.
تصوری که اغلب مردم از دکوراسیون دارند، مبلمان و پرده است. در حالی که این رشته، بسیار تخصصی و سخت است. برای مردم، دکوراسیون ھنوز ناشناخته است و نمی دانند که دارای گرایش ھای مختلف است. در دو سال اخیر، آمار ورودی ھای مراکز آموزشی در این رشته، ھشت برابر شده است که علت آن به ارتباطات ماھواره ای و اینترنتی نسل جوان برمی گردد.
در سال ھای اخیر، مردم نیاز به دکوراسیون را بیشتر فھمیده اند و تا حدودی تنوع طلب شده اند، تا جایی که باترین آمار بازدید و خرید در نمایشگاه ھا، بعد از نمایشگاه کتاب، مربوط به نمایشگاه دکوراسیون داخلی است.
عناصر مورد توجه در طراحی داخلی
به گمان بسیاری از مردم طراحی داخلی، تخصصی لوکس و تزئینی است؛ در حالی که امروزه کاربردی بسیار وسیع یافته و از اصول علمی و مھندسی برای ایجاد آسایش و ایمنی بیشتر پیروی می کند. از جمله مسائلی که در زمینه طراحی داخلی مورد توجه قرار می گیرد نیازھای کاربران با توجه به سن، شخصیت، طبقه اجتماعی و علاقه و سلیقه ھای فردی است. در واقع کار طراح داخلی، عینیت دادن به ایده ھا و خواسته ھای فرد در خلق محیط مطابق با نیازھا و ویژگی ھای وی است.
مورد مھم دیگر، ارگونومی یا شناخت ابعاد بدن انسان در جھت ایجاد تناسب مبلمان و دکوراسیون با بدن انسان است. از وظایف دکوراتور، طراحی ھر چیزی براساس ابعاد و اندازه ھای کاربر است. از دیگر عناصر مورد توجه در طراحی فضای داخلی می توان از ایمنی، استفاده بھینه از فضا و سطح، مسائل مالی (بودجه)، نور، آسایش افراد خانواده، ویژگی ھای فضا، عملکرد و نحوه استفاده از فضای داخلی نام برد.
تغییر دکوراسیون؛ ھزینه اضافی یا نیاز
یکی از تصورات غالب در اذھان عمومی در خصوص مسأله تغییر دکوراسیون منازل و طراحی داخلی، تجملی بودن آن است. بسیاری از مردم، این امر را یک ھزینه اضافی قلمداد می کنند.
طراحی منزل و دکوراسیون، یک ھزینه اضافی نیست بلکه اقدامی فنی در جھت بھبود فضا و مدیریت بر فضایی است که در آن زندگی کرده و از آن استفاده می کنیم. طراحی داخلی، کاری تجملی و اضافی نیست بلکه یک نیاز است که دانش و مھارت خاصی می طلبد. زمانی ھزینه اضافی است که کار طراحی، دقیق نباشد؛ یعنی تغییردادن ھای بی مورد و بی اثر که بر اثر بی دانشی صورت می گیرند، با یک طراحی مناسب می توان در بسیاری امور صرفه جویی و از برخی ھزینه ھا جلوگیری کرد.
می توان با تغییر رنگ یک دیوار سالن، تعریض پرده، بازسازی و تعمیر اشیاء قدیمی به گونه ای دیگر و چیدمان اثاثیه، فضای داخلی یک خانه را متحول ساخت که این مھم در تخصص طراحان داخلی است که درک درستی از رنگ، نرم، ریتم، تناسب، توازن و سایر عناصر بصری دارند. البته در این میان سلیقه ھا و علایق ساکنان خانه را نیز باید در نظر گرفت چون این تغییر و تحول، نقش بسزایی در روحیه آنھا دارد.پس طراحی داخلی ھمیشه لزوماً با یک ھزینه گزاف ھمراه نیست؛ گاھی حتی می توان با تغییر دادن مکان بعضی از عناصر، یک فضا را بهینه کرد.
اثرات روانی و درمانی
در حالت کلی تاثیر طراحی داخلی به دو صورت است. یکی تاثیر طراحی بر خود فضای مورد طراحی و دیگری تاثیر طراحی فضا روی افراد است. به طور قطع، افرادی که در فضای داخلی منزل بیشترین زمان را سپری می کنند، بیشترین تاثیرپذیری را نیز دارا ھستند. زنان خانه دار و فرزندان کوچک به نوعی بیشترین زمان خود را در خانه می گذرانند که در نتیجه آن بیشتر تحت تاثیر فضای محیطی که در آن قرار گرفته اند، ھستند.
در برخی مواقع با تغییر چیدمان منازل می توان برخی بیماری ھا را درمان کرد. گاھی در مورد بیماران افسرده، از اطرافیان خواسته می شود که در دکوراسیون منزل تغییر و تحول ایجاد کنند تا با استفاده از اثرات درمانی آن بتوان در بھبود وضعیت بیمار حرکت کند. استفاده از رنگ ھا و جنس ھا ھم در این زمینه مؤثر است که ھر کدام می توانند القاعات خاصی را داشته باشند. به عنوان مثال، فرفورژه حسی از سختی و سرما و مصنوعی بودن می دھد در حالی که چوب حسی از طبیعت را منتقل می کند.
علاوه بر این طراحی دکوراسیون و فضای مناسب در درمان برخی بیماری ھای کودکان نیز کاربرد دارد که از طریق آن می توان کودکان بیش فعال را نرمال و کودکان کم تحرک را پرتحرک کرد.آتوسا نصر- کارشناس ارشد گرافیک و مدرس دانشگاه تھران- نیز در مورد اھمیت طراحی داخلی و اثرات آن بر محیط خانه و افراد می گوید: اھمیت لزوم مقوله طراحی فضاھای داخلی به حدی است که می تواند از زوایای مختلفی مورد بررسی قرار گیرد.
با دو طراحی مختلف از یک فضای یکسان می توان آن فضا را برای دو منظور مختلف، مناسب کرد. طراحی فضای داخلی اھمیت واقعی خود را نشان داده است. با چیدمان مناسب در منزل ھم پدر و مادر می توانند فضای موردنظر خود را داشته باشند و ھم کودک در فضایی مناسب با شرایط روحی و سنی خود به سر برد.
یکی دیگر از بارزترین محورھای طراحی داخلی مقوله انتخاب رنگ در فضاست. با استفاده از رنگ ھای مناسب در فضا می توان حتی بعضی از بیماری ھا مانند افسردگی، فشارخون و… را درمان کرد. به عنوان نمونه استفاده از رنگ آبی تعداد ضربان قلب را کمتر و رنگ قرمز ضربان قلب را شدیدتر می کند. قرار گرفتن در فضایی با رنگ ھای قرمز و زرد، اشتھای افراد را زیادتر می کند. برخی از رنگ ھا بعضی از صفات را القا می کنند. به طور مثال رنگ آبی در کنار سفید، پاکیزگی مضاعف را نشان می دھد. یکی از پیشنھادھای مناسب برای فضاھای خیس منازل مانند سرویس ھای بھداشتی، استفاده از رنگ ھای سفید و آبی ھستند. نتیجه اینکه، با استفاده از رنگ ھا و فرم ھای مناسب می توان یک فضا را از لحاظ کاربردی مناسب تر کرد.
از دیگر تاثیرات مرتبط با مقوله طراحی داخلی مسأله فرھنگسازی و اثرات فرھنگی آن است. بسیاری از اجناس و کاھای مرتبط با طراحی خانه ھا وارد جامعه شد، در حالی که برای آن فرھنگسازی صورت نگرفته است، یعنی متناسب با فرھنگ کاربران ایرانی نیست. به عقیده اکبر شامی با شناختی که مردم نسبت به فرھنگ خود ندارند، گاھی ابزار و وسایلی را وارد زندگی خود می کنند که حتی باعث ایجاد برخوردھا و اختلافات خانوادگی و به ھم خوردن تعادل می شود، بنابراین ابزار و وسایل مورد استفاده باید با فرھنگ خانواده ایرانی متناسب باشند.